„Od koniakowskich koronczarek dla Jana Pawła II”

„Słoneczko rano pieknie wstało, wsiyndy pozaziyrało,
dobrego dnia wynsiowało….
…..Dziśka radosny dziyń……
…A nowina tako była, że urodziny nasigo rodaka Jana Pawła II upamiętniła…
Niech słoneczko dalej świeci i wiaterek dalej wieje,
A po domach koniakowskich tóm nowinym rozsieje,
My się wsiecy radujymy i ło Tebie nie zabejymy…”

Tymi słowami rozpoczęła wernisaż Oleńka z Zespołu Regionalnego „Koniaków”, który zatańcowoł i zaspiywoł w rocznicę urodzin Jana Pawła II 18 maja w Centrum Koronki Koniakowskiej. Na tę okazję w ramach Roku Górali ogłoszonego przez Sejmik Wojewódzki przygotowałam wystawę fotografii upamiętniająca spotkania góralek i górali z papieżem Polakiem. Żaden inny występ, tak wdzięcznie nie rozpocząłby nam tygoż wydarzenia. Dzieci z Ognisko Pracy Pozaszkolnej w Koniakowie prowadzone przez Elżbietę Legierską-Niewiadomską debiutowały na deskach Muzeum, czego jak powiedziała dyrektor OPP Ewa Macoszek-Dragon nie było widać.

Jan Paweł II jest dla koronczarek postacią szczególną, wiele z nich odbyło prywatne spotkania, audiencje, nie raz wręczały mu koniakowskie serwety. Maria Kulej dwukrotnie w Częstochowie, w 1979 roku razem z Janem Kawulokiem, gdy papież po raz pierwszy przyjechał do Polski, a w 1983 heklowanego orła, który został powieszony w samolocie linii LOT podczas jego powrotu do Watykanu. Jan Zowada wręczył piękną rózićkym wykonaną przez Helenę Kamieniarz w Skoczowie na Kaplicówce w 1995 r. Każda pielgrzymka Ojca Świętego do Polski wywoływała ogromne poruszenie wśród społeczności koronczarek i górali Trójwsi Beskidzkiej.

Maria Kulej w 1983 r. pisała…

„…O Ziemio Ty Śląska jak ścięszliwa żeś
Że Ojca Świętego witaś tu wśród Rzesz
Witamy Cię Ojcze wśród kopalni i hut
Racz pobłogosławić nasz góralski lud
Błogosław rodziny Błogosław nasz dom
Klękają górale przed Papieski Tron
I zjednocz nam serca, cały Naród nasz
Bo władzę Pasterską w swoich rękach masz…”

Ksiądz Damian Suszka Kapelan Oddziału Górali Śląskich wygłosił krótkie wspomnienie, w którym mówił „ …każdy Papież jest ważny, nie powinno się kategoryzować, ale Papież Polak, nasz Rodak jest faktycznie najbliższy naszym sercom… dlatego tak Go wspominamy, podziwiamy… To papież, który miał ogromne znaczenie w kontynuacji licznych zmian historycznych okresu lat 80 -tych….To papież, który otworzył się na świat poprzez Swe liczne pielgrzymki. Kochał młodzież, dla której zapoczątkował w 1986 r. Światowe Dni Młodzieży. Kochał góry i twórczość ludową, czego wyraz wielokrotnie oddawał w swoich przemowach, kazaniach, czy wierszach…”Gdy słuchaliśmy księdza, rodem z Koniakowa, który również nosi w sercu tą miłość do tradycji, wszystkim kręciła się łezka w oku.

Cioteczki z Koniakowa, Jaworzynki i Istebnej, które podarowały zdjęcia na wystawę ze swych pielgrzymek do Rzymu, powspominały jakie to ogromne emocje towarzyszyły pobytom w Watykanie, uściskom Papieża, jego błogosławieństwu. Andrzej Niedoba obecny Starosta Mostów koło Jabłonkowa w Czechach, opowiedział nam jak wyglądały Rekolekcje Podhalańskie, w których co rok z Kapelą „Wałasi” Zbigniewem Wałachem i licznymi góralami brali udział.

Tegoż dnia zagościła do Koniakowa sama pani Marszałek Województwa Śląskiego Beata Białowąs, która nie mogła wyjść z podziwu, że koronka koniakowska i jej historia może mieć tyle ciekawych zagadnień. Za każdym razem gdy mnie odwiedza dowiaduje się czegoś nowego. Towarzyszyła jej Agnieszka Biegun Radna Sejmiku Województwa Śląskiego, Robert Karpeta z Departamentu Terenów Wiejskich i asystent Adam Paczyna. Nieco później zawitała na wystawie Celina Pająk Dyrektor Departamentu Promocji Województwa Śląskiego z Anna Wojtyczka, które po raz pierwszy oglądały Muzeum. Nie zabrakło również na otwarciu Sołtysa Koniakowa Jana Gazura.

Na ekspozycji wspominającej Ojca Świętego oprócz zdjęć i wspomnień znajdują się bardzo ciekawe eksponaty, które wypożyczył ksiądz Stanisław Pindel proboszcz Parafii z Jaworzynki Centrum. Między innymi osobisty talerz papieża, różaniec, liczne monety wydawane na okazje pielgrzymek w różnych krajach, znaczki Poczty Polskiej z wizerunkiem papieża i wiele innych. Wystawę zamyka różaniec, który został uheklowany w 2017 r. przez Koniakowianki na asystę procesji z okazji Zaśnięcia i Wniebowzięcia Matki Boskiej w Kalwiarii Zebrzydowskiej. Od tamtego czasu co rok koronczarki zabierają go z sobą na tę okazję.

Na pamiątkę wernisażu każdy gość otrzymał heklowany herb papieski.
Wystawa jest czynna do 18 czerwca w Muzeum Koronki Koniakowskiej.
tekst: Lucyna Ligocka-Kohut
zdjęcia: Michał Kuźma